Boyun Fıtığı (Servikal Disk Hernisi): Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Boyun fıtığı, tıbbi adıyla servikal disk hernisi, boyun bölgesindeki omurlar arasında bulunan disklerin yapısının bozulması sonucu sinir köklerine baskı yapmasıyla oluşan bir rahatsızlıktır. Bu durum, boyun ve omuz ağrılarından kollarda uyuşma ve güç kaybına kadar çeşitli semptomlara neden olabilir.

Boyun Fıtığının Nedenleri

Boyun fıtığının oluşumunda etkili olan faktörler şunlardır:

• Yaşlanma ve Dejeneratif Değişiklikler: Disklerin iç yapısındaki su ve elastikiyet kaybı, disklerin daha kolay yırtılmasına yol açar.
• Travma ve Yaralanmalar: Trafik kazaları, düşmeler veya ani boyun hareketleri disklerin zarar görmesine neden olabilir.
• Tekrarlayan Hareketler ve Aşırı Yüklenme: Uzun süreli masa başı çalışmaları veya boynu zorlayan aktiviteler risk faktörüdür.
• Genetik Yatkınlık: Aile öyküsü, boyun fıtığı riskini artırabilir.
• Duruş Bozuklukları: Yanlış postür, omurga üzerine ekstra stres bindirerek disklerin yıpranmasına neden olabilir.

Boyun Fıtığının Belirtileri

Belirtiler, fıtığın seviyesine ve sinir kökleri üzerindeki baskıya bağlı olarak değişiklik gösterebilir:

• Boyun Ağrısı: Sürekli veya aralıklı olarak hissedilen ağrı.
• Omuz ve Kol Ağrısı: Ağrı, omuzdan kola ve parmaklara kadar yayılabilir.
• Uyuşma ve Karıncalanma: Özellikle kolda ve elde hissedilir.
• Kas Güçsüzlüğü: Kol ve el kaslarında güç kaybı.
• Hareket Kısıtlılığı: Boyun hareketlerinde azalma ve sertlik.
• Baş Dönmesi ve Baş Ağrısı: Bazı vakalarda görülebilir.

Teşhis Yöntemleri

Doğru teşhis için aşağıdaki yöntemler kullanılır:

• Fiziksel Muayene: Refleksler, duyu ve kas gücü değerlendirilir.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Yumuşak dokuların ve disklerin detaylı görüntülenmesini sağlar.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kemik yapılar ve disklerin incelenmesinde kullanılır.
• Elektromiyografi (EMG): Sinir iletiminin değerlendirilmesi için yapılır.
• Röntgen: Omurganın genel yapısını görmek için kullanılır.

Tedavi Yöntemleri

Boyun fıtığının tedavisinde öncelikli olarak cerrahi olmayan yöntemler tercih edilir:

1. Manuel Terapi

Uzman fizyoterapistler tarafından uygulanan manuel terapi, eklem mobilizasyonu ve yumuşak doku teknikleri ile ağrıyı azaltmayı ve hareket kabiliyetini artırmayı hedefler. Bu yöntem, sinir üzerindeki baskıyı hafifletmeye yardımcı olur.

2. Kayropraktik Tedavi

Kayropraktik terapi, omurganın hizalanmasını düzelterek sinir sistemi fonksiyonlarını iyileştirmeyi amaçlar. Özel manipülasyon teknikleri ile boyun bölgesindeki basınç azaltılır ve semptomlar hafifletilir.

3. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon

• Egzersiz Programları: Esneklik, kuvvet ve postürün düzeltilmesine yönelik bireysel egzersizler.
• Traksiyon (Çekme) Tedavisi: Omurlar arasındaki boşluğu artırarak sinir üzerindeki baskıyı azaltır.
• Elektroterapi: TENS ve ultrason gibi yöntemlerle ağrı kontrolü ve doku iyileşmesi desteklenir.
• Sıcak-Soğuk Uygulamalar: Kas spazmlarını azaltmak ve kan dolaşımını iyileştirmek için kullanılır.

4. İlaç Tedavisi

• Ağrı Kesiciler ve Anti-inflamatuar İlaçlar: Ağrı ve iltihabı azaltmak için kullanılır.
• Kas Gevşeticiler: Kas spazmlarını hafifletmek için reçete edilebilir.
• Steroid Enjeksiyonları: Sinir kökü etrafındaki iltihabı ve ağrıyı azaltmak için uygulanır.

5. Enjeksiyon Tedavileri

• Epidural Steroid Enjeksiyonları: Sinir kökü etrafına steroid enjeksiyonu yapılarak iltihap ve ağrı azaltılır.
• Faset Eklem Enjeksiyonları: Omurga eklemlerindeki ağrıyı hafifletmek için kullanılır.

6. Cerrahi Müdahale

Cerrahi yöntemler, konservatif tedavilere yanıt vermeyen ve nörolojik kayıpların ilerlediği durumlarda düşünülür:

• Diskektomi: Hasarlı disk materyalinin çıkarılması.
• Servikal Füzyon: İki veya daha fazla omurun sabitlenmesi.
• Yapay Disk Uygulaması: Hasarlı diskin yerine protez disk yerleştirilmesi.

Boyun Fıtığından Korunma Yolları

• Doğru Duruş Alışkanlıkları: Otururken ve ayakta dururken başın ve boynun doğru hizalanması.
• Ergonomik Çalışma Ortamı: Bilgisayar ekranının göz hizasında olması, uygun yükseklikte masa ve sandalye kullanımı.
• Düzenli Egzersiz: Boyun ve sırt kaslarını güçlendiren egzersizler yapmak.
• Stres Yönetimi: Stresin kas gerginliğine neden olabileceği unutulmamalıdır.
• Ağır Yük Kaldırmaktan Kaçınma: Özellikle baş üstü aktivitelerden ve ani hareketlerden uzak durmak.

Sonuç

Boyun fıtığı, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen ancak doğru tedavi ve rehabilitasyon yöntemleriyle kontrol altına alınabilen bir rahatsızlıktır. Uzman fizyoterapistlerimiz, kişiye özel tedavi planları ve egzersiz programları ile semptomların azaltılmasını ve fonksiyonel kapasitenin artırılmasını hedefler.